Wót nazymy lěta 2020 prezentěrujo Serbski muzej swóju nowu trajnu wustajeńcu wó kulturnych stawiznach Serbow w Dolnej Łužycy. Wóna dajo wjelerake doglědy do serbskego žywjenja něga a źinsa. Wótměnujuce muzejowe wobchójźenje z drogotnymi originalami, z wjelkeju procu naźěłanymi replikami a wšakorakimi medialnymi pórucenjami, pósrědnijo wjele zajmnego k temam wěra a nabóžnina, rěc a literatura, nałogi a narodne drastwy, muzika a jawišćowe wuměłstwo, ale teke wó industrializaciji a pśewrośenju kaž teke wobgrozenju a tšuśu domownje a identity.
Nowa stawna wustajeńca wó serbskich stawiznach a kulturje Dolneje Łužyce stoj pód gronidłom „Daś Serbstwo wobstawa! – Möge das Sorbentum fortbestehen!“. Wóna se zachopijo ze stawizniskim pśeglědom w formje casoweje smugi. Kórty daju pśeglěd wó něgajšnych a źinsajšnych serbskich sedlišćowych stronach.
Jaden z nejstaršych eksponatow teje ekspozicije, wušej 600 lět stare źurja wjerbańskeje cerkwje, pówjeźo woglědarjow do prědneje wustajeńskeje śpy stawneje wustajeńce.
Wobchójźenje pó wustajeńcy pśiwobrośijo se spócetnje wěrje a religiji. Mimo wubranych faktow a pórědkich eksponatow k pśedkśesćijańskej wěrje wobjadnaju se tež temy christianizacija, reformacija a z tym zwisujuce wutwórjenje dolnoserbskeje pisneje rěcy, jeje wobgranicowanje, diskriminacija a póbrachujuce spěchowanje. Klucowe objekty w tej rumnosći su model Serbskeje cerkwje w Chóśebuzu (Kloštaŕska cerkwja) kaž tež źěle originalnych ławkow z toś teje cerkwje. Filmowe sekwence pódaju doglěd do aktualnego serbskego cerkwinego žywjenja.
Ta rumoju wěry se pśizamkujuca rumnosć gódnośijo zasłužby wuznamnych spěchowarjow dolnoserbskeje rěcy a kultury. Tež źěl Jordanoweje biblioteki se how pokazujo. Wóna jo nejskerjej nejwobšyrnjejša priwatna serbska knigłowa zběrka Dolneje Łužyce.
W tematiski ako rěcny rum pómjenjonej wustajeńskej rumnosći prezentěruju se wubrane dolnoserbske rěcne pomniki – mjazy drugim faksimile nakšomneje glose w dolnoserbskej rěcy z lěta 1510, kótaraž jo nejstarše źinsa znate pisne znankstwo serbskeje rěcy.
Mimo wuznamnych spěchowarjow rěcy, wósebnje spisowaśelow a basnikarjow, cesće se how wósobiny, kenž su wótpowědnje zasłužbnje statkowali we 1880 w Chóśebuzu załožonem serbskem knigłowem towaristwje Maśice Serbskej. Wuwiśe dolnoserbskeje literatury mjazy swětowyma wójnoma, fašistiska zakazowańska politika, njedosegajuce spěchowanje w NDR a naźejapołne wuwiśe ze zachopkom Witaj-projekta pó politiskej změnje se dalej tematizěruju.
Sceniske silhouetowe wobraze (wustśiganki) pśedstajaju serbske nałogi w běgu lěta we wobrazkach a w za woglědarjow njewšednej wuměłskej technice.
Bydleński rum jo wěnowany wašnjam a nałogam w běgu žywjenja. Pśedstajenje wjeźo wót póroda pśez dupjenje, górjejbranje, młodosć, źěło a wšedny źeń, reju a swajźbu až ku smjerśi a žałowanjeju. Z toś tymi nałogami zwěžone regionalne serbske narodne drastwy stoje w srjejźišću prezentacije a pokazuju njewšednu wjelerakosć.
W srjejźišću teje rumnosći stoj industrializacija w Dolnej Łužycy a ta z tym zwězana asimilacija serbskeje ludnosći. Pokazujo se na wótchad źěłabnych mócow do wjelikich městow a wudrogowanje do zamórskich krajow kaž tež na zwikowanje togo serbskego w turizmje. Wusegujucy objekt jo originalna drogowańska lodka něgajšnych serbskich wudrogowarjow. Pśechod do pśiduceje rumnosći twóri tema změna a tšuśe łužyskeje kulturneje krajiny a wuznamne wójowanje wó jeje zachowanje.
How tematizěruju se tradicionelna serbska ludowa muzika, muzikowe instrumenty, serbska wuměłska a chorowa muzika ako tež rozwjaseleńska a rejowańska muzika. Wušej togo se pśedstajiju wuznamne dolnoserbske twóriśele muziki a woplěwanje derbstwa pśez lajskich a powołańskich jawišćowych wuměłcow.